Zapalenie rogówki w wyniku infekcji i ubytków filmu łzowego
Zapalenie rogówki wymaga natychmiastowej konsultacji z okulistą.
Zapalenie rogówki może być konsekwencją uszkodzenia filmu łzowego lub zakażenia bakteryjnego, wirusowego lub grzybiczego. Szczególnie narażone są osoby noszące soczewki kontaktowe, osoby starsze, z obniżoną odpornością, osoby uzależnione od alkoholu i pacjenci z cukrzycą. Zapalenie rogówki może być bardzo bolesne. Na rogówce mogą pojawić się zmętnienia, potrzeba kompulsywnego zamykania powiek i intensywne łzawienie. Jeżeli zapalenie ma podłoże zakaźne, należy jak najszybciej wdrożyć leczenie, aby uniknąć poważnych powikłań.
Zapalenie rogówki
Rogówka to zewnętrzna, wypukła warstwa gałki ocznej. Składa się z kilku warstw i jest przejrzysta jak szkło, ponieważ nie może zakłócać widzenia. Jej grubość nie przekracza 1 mm; jest nieco grubsza na środku oka i stopniowo staje się cieńsza w części obwodowej. Zewnętrzną część rogówki nawilża film łzowy, który dodatkowo załamuje światło na powierzchni rogówki, zapewniając ostrość widzenia.
Rogówkę oplata sieć bardzo wrażliwych zakończeń włókien nerwu ocznego, które odbierają i przekazują sygnały czuciowe. Liczne zakończenia nerwowe pełnią rolę ochronną narządu wzroku, który jest narażony na urazy. Każde podrażnienie nerwów, również w wyniku zapalenia rogówki, wywołuje ból, odruch zamknięcia powiek i zwiększoną produkcję łez.
Zapalenie rogówki to reakcja układu odpornościowego oka na obecność patogenów, urazów i innych czynników wywołujących podrażnienie rogówki. Stan zapalny może obejmować poszczególne lub wszystkie warstwy rogówki. Objawy zapalenia rogówki zależą od tego, którą warstwę obejmuje zapalenie, oraz od przyczyny stanu zapalnego.
Jeżeli zapalenie występuje w zewnętrznej warstwie nabłonkowej, najczęściej dochodzi do zmętnienia rogówki. Zapalenie sięgające śródbłonka wywołuje obrzęk rogówki. Jeżeli stan zapalny występuje w najgrubszej warstwie pośredniej, istocie właściwej rogówki, wówczas mogą pojawić się białe osady.
Zapalenie rogówki wywołane drobnoustrojami
Ze względu na zróżnicowane przyczyny zapalenia rogówki istnieje też wiele różnych strategii leczenia. Zapalenie rogówki mogą wywoływać czynniki infekcyjne, najczęściej bakterie. W takich przypadkach należy niezwłocznie udać się do lekarza okulisty, ponieważ zakaźne zapalenie rogówki może bardzo szybko się rozwijać i może prowadzić do utraty wzroku.
Zapalenie rogówki o podłożu bakteryjnym jest często konsekwencją zbyt długiego noszenia zużytych soczewek kontaktowych, pod którymi gromadzą się i namnażają drobnoustroje. Użycie płynu do soczewek kontaktowych nie usuwa bakterii lub usuwa tylko ich część. W przypadku długiego kontaktu soczewki z powierzchnią oka drobnoustroje przenoszą się z soczewki na rogówkę.
Bakteryjne zapalenie rogówki jest też częstą przypadłością osób z niedoborem odporności, zwłaszcza osób starszych lub cierpiących na cukrzycę. W normalnych warunkach bakterie mogą przenikać do rogówki tylko przez niechronione miejsce, np. niewielką ranę. W efekcie w danym miejscu gromadzi się ropna wydzielina. W centrum oka tworzą się żółto-białe ropne nacieki, które rozszerzają się u podstawy i są wyraźnie widoczne. Mogą też występować inne objawy, takie jak nadwrażliwość na światło, ból, kompulsywne zaciskanie powiek lub zaczerwienienie spojówki. Bakteryjne zapalenie rogówki wymaga jak najszybszego włączenia leczenia kroplami do oczu zawierającymi antybiotyk.
Zapalenie rogówki mogą też wywołać wirusy opryszczki, adenowirusy lub wirus ospy wietrznej. Takie zapalenie często rozlewa się i obejmuje obszary skóry wokół oczu. Leczenie polega na stosowaniu przeciwwirusowych kropli do oczu, które hamują namnażanie się wirusów. Przyczyną zapalenia rogówki mogą też być grzyby, ameby i pasożyty.
Zapalanie rogówki w wyniku niedostatecznego nawilżenia oka
Przyczyną zapalenia rogówki mogą być zarówno czynniki zakaźne, jak i czynniki fizyczne, takie jak ubytki filmu łzowego. Nieprawidłowe nawilżenie powierzchni oka powoduje ciągłe podrażnienie rogówki, nawet podczas mrugania. Może to z kolei wywołać reakcję układu odpornościowego i reakcję zapalną. Stan zapalny, który pojawia się bez udziału czynników zakaźnych, zwykle wskazuje na niewielki stopień uszkodzenia rogówki. Niemniej jednak zwykle towarzyszy mu uczucie ciała obcego w oku i łzawienie oczu. Ponadto niedostateczne nawilżenie oczu wywołuje też inne objawy. W zapaleniu rogówki wywołanym niedoborem łez zaleca się używanie sztucznych łez. Z kolei na noc największą ulgą przynosi stosowanie maści do oczu.
